Beweren en bewijzen/de aanpak/vernuft/casus Brandaris

De brandaris

• webcam
• Wikipedia

De tandwielkrans in augustus 2008

De Volkskrant[1] schrijft: Vuurtoren Terschelling kan niet meer uit ANP gepubliceerd op 18 juni 2008 11:42, bijgewerkt op 18 juni 2008 12:07 WEST-TERSCHELLING - De vuurtoren op Terschelling wil niet meer uit. De lamp in de Brandaris brandt normaal gesproken alleen ‘s avonds en ‘s nachts, maar door een kapotte tandwielkrans schijnt de lamp nu 24 uur per dag. De tandwielkrans ging vorige week kapot en wordt deze week vervangen. Dat meldde Rijkswaterstaat Noord-Nederland in Leeuwarden woensdag. Rijkswaterstaat heeft een bericht voor de scheepvaart uitgedaan over de continu brandende lamp. De reparatie van de lamp duurt relatief lang omdat de bijzondere tandwielkrans niet direct leverbaar is.

Wat vraag je je hier af?
's Avonds en 's nachts - hoe is het etmaal ingedeeld? Door een defect brandt de Brandaris de hele dag. Waarom is dit eigenlijk zo erg dat de scheepvaart gewaarschuwd moet worden? Als het al erg is, waarom gebruikt men niet de hoofdschakelaar? Wat doet zo'n tandwielkrans eigenlijk in dit artefact? Moet alles direct leverbaar zijn?

De Leeuwarder Courant [2] schrijft: Brandaris brandt door defect twee weken overdag LC Gepubliceerd op 17 juni 2008, 16:31 WEST-TERSCHELLING - Vuurtoren Brandaris op Terschelling zal door een defect nog een week overdag branden. De vuurtoren geeft nu al een week overdag licht, vanwege een kapotte tandwielkrans. Rijkswaterstaat heeft het onderdeel besteld, maar het duurt twee weken voordat het er is, meldt woordvoerder Paula Hoff. De tandwielkrans is nodig voor de aansturing van het draaiwerk van de vuurtoren. „Dat regelt dat de vuurtoren aan gaat bij schemer en weer uit bij zonsopgang”, vertelt Hoff. Omdat dit nu niet werkt, moet de vuurtoren blijven schijnen. De lamp kan overdag niet uitgezet worden, aldus de woordvoerder. De scheepvaart is ingelicht, maar er is geen gevaar, zegt Hoff. Wel krijgt Rijkswaterstaat meldingen van mensen die de vuurtoren overdag zien branden. Mensen denken dat het met Oerol te maken heeft. „Dat is niet het geval”, meldt Hoff.

Wat vraag je je hier af?

Wat voor functie heeft een draaiwerk in een vuurtoren? Hoe kun je met een tandkrans voor elkaar krijgen dat iets bij schemer en zonsopgang verandert? Het licht wordt opgewekt door een 2000W-kwikjodide-lamp [3]; haar nu 15 uur x 14 dagen extra laten branden kost dus slechts ca. 400 kWh. Als ik dat thuis verbruik kost me dat EUR 40, en de Brandaris betaalt vast niet meer dan de helft daarvan. Waarom moeilijk doen daarover?

Het lager in januari 2009

Rijkswaterstaat heeft het volgende persbericht [4] uit laten gaan: Licht Brandaris in reparatie 13-01-2009 | Noord-Nederland | persbericht Sinds zondagavond 11 januari is het licht van de vuurtoren van Terschelling, de Brandaris, defect. De noodverlichting is in werking gesteld. Deze noodlampen hebben hetzelfde lichtkarakter als de originele lamp, maar zij draaien niet rond en het bereik is minder ver. De verwachting is dat de originele lamp van de Brandaris over maximaal een week weer gerepareerd zal zijn. Zondag 11 januari bleek dat het lager van de aandrijfas van het optiek kapot was. Een mobiele onderhoudsploeg van Rijkswaterstaat heeft deze meegenomen voor reparatie aan de wal. De scheepvaart en andere betrokkenen zijn op de hoogte gesteld van deze tijdelijke situatie.

Wat vraag je je hier af?
Het licht is defect. Wat is hier precies defect? Wat is precies een lamp? (In mijn schemerlamp zit een gloeilamp.) Draait de lamp / draaien de lampen van een vuurtoren rond? Wat betekent "lichtkarakter"? Waarom is "optiek" hier onzijdig? Wat heeft "het" optiek met de draaiende lampen te maken? Kan een vaste onderhoudsploeg iets meenemen naar de wal?

Diverse nieuwssites hebben het opgenomen, b.v. De Leeuwarder Courant: Licht Brandaris stuk LC Gepubliceerd op 13 januari 2009, 16:31 WEST-TERSCHELLING - De Brandaris op Terschelling werkt sinds zondagavond op noodverlichting. De lager die de aandrijfas van het optiek in beweging houdt heeft het begeven. De noodverlichting van de vuurtoren kan niet draaien en schijnt minder ver. Rijkswaterstaat verwacht dat de lamp over een week weer gerepareerd is. De scheepvaart heeft ook bericht gekregen over de toestand van de vuurtoren.

Wat vraag je je hier af?
Waarom is "lager" niet onzijdig? Ter compensatie van het optiek? Houdt een lager een as in beweging? Wat betekent het precies, dat de noodverlichting niet kan draaien? Hoe zit het met het lichtkarakter? Als een lager kapot is en daartoe een lamp gerepareerd moet worden, is dan het lager onderdeel van de lamp of de lamp onderdeel van het lager? En wat heeft de optiek ermee te maken?

Een redacteur van de VVV Terschelling heeft er zelf naar gekeken: [5]: 14-01-2009 LICHT BRANDARIS STAAT STIL WEST-TERSCHELLING - Terschelling moet het voorlopig stellen zonder het karakteristieke zwaailicht van de Brandaris. Normaal draaien de lichtstralen van de vuurtoren als molenwieken door het nachtelijk duister. Maar door een defect brandt sinds zondagavond de noodverlichting en staat het licht stil. Oorzaak is een defect aan het lager van de aandrijfas waardoor het lenzenstelsel niet meer rond de vuurtorenlamp kan draaien. Het huidige schijnsel heeft hetzelfde lichtkarakter (4 flitsen in de 20 sec.) als het originele licht. Het bereik is minder ver. Rijkswaterstaat heeft het lager mee naar de wal genomen en hoopt de reparatie in een week gereed te hebben. De scheepvaart is van de verandering op de hoogte gebracht. In juni van het vorige jaar waren er ook al problemen met de Brandaris: toen wilde het licht overdag niet meer uit. Bron en foto: Jan Heuff

Wat vraag je je hier af?
Brandt de noodverlichting door het defect? Kan (een) licht stil staan?

Wat is hier aan de hand?

• Probeer eens consistent op een rij te zetten wat de diverse bronnen bedoelen met
  • licht
  • lamp
  • lampen
  • verlichting
  • optiek
  • in beweging houden
  • schijnsel
  • lichtkarakter
• Hoe zit de vuurtoren in elkaar?
  • Wat draait eigenlijk werkelijk?
  • Hoe krijgt men voor elkaar dat hij precies van schemering tot zonsopgang licht geeft?
• Wat is het gevaar voor de scheepvaart?