Tutoren/voor docenten
Invoering Portfolio in eerste jaar Ic/Ik 2009-2010
De invoering van het portfolio is een pilot. Er is een facultaire commissie ingesteld die tegelijkertijd onderzoekt hoe het beste een FNWI breed portfolio kan worden ingevoerd met ingang van studiejaar
2010-2011.
We streven naar een “ontwikkelportfolio”, hetgeen betekent dat het vooral gebruikt wordt om de student te laten reflecteren op de studie, het vakgebied en zijn/haar eigen studiekeuzes en studieproces.
Onderzoek leert dat studenten die meer reflecteren ook beter studeren.
Dus de doelen van het portfolio zijn:
- Studenten leren reflecteren op de studie en hun studieproces. NB Reflectie is een belangrijke academische vaardigheid.
- Studenten hun keuzes expliciet laten maken
Het portfolio bestaat uit een aantal documenten en producten die de student aanmaakt binnen de electronische werkplaats. Studenten zijn vrij om (onderdelen van) hun portfolio prive te houden. Gedurende het eerste jaar wordt het portfolio besproken met de tutor, die het portfolio dus gebruikt bij de advisering van de student en in het monitoren van het studieproces. In volgende jaren wordt het portfolio door de studieadviseur gelezen en zal uitgangspunt vormen voor studieadviesgesprekken.
Dit stuk is bedoeld voor de tutoren en de bachelor studieadviseurs, om uiteen te zetten hoe de onderwijsdirectie het portfolio wil invoeren. Opmerkingen en verbetervoorstellen zijn van harte welkom.
Concrete Opzet
Het portfolio wordt opgestart in III (Introductie Informatica en Informatiekunde). Het verslag van III (of een deel ervan) zal onderdeel (1) vormen van het portfolio. Dit bevat een reflectie van de student op de inhoud van de studie, de verwachtingen die hij/zij daar over heeft en een reflectie op de eigen studiemotivatie.
In het eerste semester – net voor de kerstvakantie -- zal de student bij een vak een kort reflectiestuk schrijven, als onderdeel van dat vak. Bij Informatica P1 (Programmeren 1) en bij Informatiekunde OCT
(Ori"entatie College Toepassingen). Dit vormt onderdeel (2) van het portfolio.
Aan het begin van het tweede semester -- februari -- wordt gevraagd een reflectie op het eerste semester te schrijven en een vooruitblik naar het tweede semester. Dit is onderdeel (3) van het portfolio.
Gedurende het tweede semester wordt bij BB (Beweren en Bewijzen) aan de studenten gevraagd een reflectie op het vak te schrijven. Dit is onderdeel (4) van het portfolio.
Aan het eind van het tweede semester wordt de studenten gevraagd om in het vak RenD1 een stuk te schrijven over hun ervaringen over het afgelopen jaar (wat ging goed, wat ging niet goed en waarom niet, waar ben ik goed in, waarin minder, wat vind ik leuk, wat minder, ...), hun plannen voor het komend jaar en hun kijk op de studie. Hierin kunnen ook expliciet de ervaringen en activiteiten in de eerste jaars excursie en RenD1 aan de orde komen. Dit is onderdeel (5) van het portfolio.
Aandachtspunten
- De stukken (1)--(5) zullen allemaal hun eigen "signatuur" hebben. Om het concreter te maken zullen we een aantal concrete vragen en onderwerpen aanreiken die de student in dat specifieke onderdeel kan behandelen. Het is niet de bedoeling grote verslagen te schrijven (1 A4 voldoet), maar de stukken moeten wel inhoud hebben.
- Alle stukken, behalve (3) zijn gekoppeld aan een vak. De vakdocenten zullen deze stukken dus ook “aftekenen” en ze vormen onderdeel van de verplichte opdrachten in het vak. (Voor zover mogelijk ivm de OER zijn ze dus een voorwaarde om het vak te halen.) De “aftekening” door de docent mag minimaal zijn (“kijken of het document er is”), de tutoren worden geacht toe te zien op de inhoud.
- Tutoren hebben geen sanctemogelijkheden voor onwillige studenten. Het is zaak het portfolio als een normaal integraal ondedeel van het eerste jaar neer te zetten.
- De stukken worden in de electronische werkplaats gecreeerd. De student kan er voor kiezen deze stukken prive te houden, maar zal in ieder geval zijn tutor toegang moeten verlenen.
- Zorg dat je als tutor vetrouwd bent met de electronische werkplaats en een login hebt.
- Het is van groot belang dat de tutoren de portfolio's van de studenten goed lezen en ze als uitgangspunt gebruiken bij de tutorgesprekken ('e'en op 'e'en of in de groep).
- Bereid tutorgesprekken (in het algemeen, mar in het bijzonder over het portfolio) goed voor. Bedenk wat voor vragen je wilt stellen, welke informatie je hoopt te krijgen, wat je van de studenten verwacht etc. Concrete vragen geven meer informatie dan algemene. (Dus niet: "Vind je Programmeren leuk?", maar "Welke twee dingen vind je leuk aan programmeren en welke twee dingen niet leuk?")
- De tutorgesprekken staan ingeroosterd voor de studenten (vanaf maandag 14 september elke drie weken op maandagmiddag van half 4 tot half 5). Het staat jullie vrij om het tijdstip in overleg met jullie tutorgroepje aan te passen, maar zorg voor een vast 3-wekelijks tijdstip.
Herman Geuvers
Onderwijsdirecteur I&I
2 september 2009