Onderzoeksmethoden 2/het werk/2008-9/Groep04/Artikel Outsourcing Magazine

Inleiding

Afgestudeerden missen de juiste kennis om direct aan de slag te kunnen in de IT sourcing sector. Bedrijven staan echter te springen om sourcing experts. Kan een speciale sourcing opleiding dit probleem oplossen? Of moet het sourcing aspect in bestaande bedrijfskundige en informatica opleidingen geïntegreerd worden?

Studenten Bart, Pepijn, Matthijs, Sander en Sergio van Universiteit Radboud Nijmegen brachten hoger onderwijs en bedrijfsleven bijeen om onder leiding van facilitator Foppe Vogd gezamenlijk het probleem te lijf te gaan.

1

FV: Outsourcing als opleiding is onzin. Outsourcen is geen nieuw fenomeen, en het is geen vak. Bedrijven hebben namelijk altijd voor de keuze gestaan om een proces zelf uit te voeren of om het uit te besteden. Daarnaast missen pas afgestudeerden de benodigde 15 jaar ervaring in het vak.

BL: Als student kan ik stellen dat vakken zoals systeemontwikkeling wel degelijk aangepast dienen te worden op het outsourcing fenomeen. Ontwerpen en ontwikkelen binnen een lokaal team is immers iets heel anders dan het ontwerpen van software, om deze vervolgens ergens anders, waarschijnlijk in een ander land met een andere cultuur, te laten ontwikkelen.

PL: De complexiteit van outsourcing is helaas niet helder bij de huidige generatie studenten. Systeemontwikkeling is feitelijk een procesketen. De verandering ligt bij het proces van specificeren, niet bij het outsourcen zelf. Er is een duidelijkere scheiding tussen het ontwerp en het ontwikkelen, waartussen veel interactie moet plaatsvinden. Doordat men steeds vaker enterprise pakketten gebruikt, wordt de scheiding duidelijker en wordt het makkelijker om te outsourcen. Bij maatwerk is de scheiding vager, outsourcing wordt dan lastiger.

GD: Het gaat om de keuze of je iets zelf maakt, samen maakt of laat maken. Daarom zouden we moeten praten over sourcing in het algemeen, en niet alleen over specifiek outsourcing.

GT: Alle vakken zouden aandacht moeten besteden aan de generieken van sourcing. Wat zijn procesketens? Welke delen kun je uitbesteden? Wat heeft dit voor gevolgen? Dit is erg waardevol voor het bedrijfsleven.

AV: Outsourcing is een erg multidisciplinair vakgebied. Een jurist zou ook expert kunnen worden. Er is haast geen specifieke outsourcing opleiding te verzinnen. Je hebt ervaring nodig.

EB: Het bedrijfsleven heeft behoefte aan kennis en opgeleide mensen met die kennis. Naast de theorie in de klas zou men vanuit het bedrijfsleven praktijk cases kunnen presenteren aan studenten om daarmee aan de slag te gaan.

GD: Het lijkt me erg leerzaam wanneer bijvoorbeeld oudstudenten gastcolleges geven en zo hun ervaring delen.

NV: Aan de Hogeschool van Amsterdam (HvA) organiseren we gastcolleges van outsourcing specialisten uit verschillende vakgebieden. Ook werken we met cases, zoals Erik Bouwmeester suggereert, om studenten praktische ervaring op te laten doen.

2

FV: Sourcing wijkt als procesketen dus af van het normale procurement. Studenten zouden deze procesketen globaal moeten begrijpen, maar hoeven dit niet tot in detail te beheersen.

NV: In touch met verschillende disciplines. (HELP???? ik kan dit nergens terugvinden en mis daarmee de overgang naar PL --Sander van Hooft 4 jan 2009 14:11 (CET))

PL: Iemand die afstudeert mist de nodige ervaring met de verschillende disciplines, maar zou deze al werkende op kunnen doen.

GT: Het onderwijs loopt achter de feiten aan. Voorheen waren universiteiten een bron van innovatie voor het bedrijfsleven, nu is het omgekeerd, het lijkt alsof deze trend pijnlijk is voor de wetenschap.

EB: Voor de bedrijfskundige studies is dat zeker zo. Voor andere vakgebieden zoals scheikunde en natuurkunde is het onveranderd.

3

FV: Het aloude gedachtengoed van "kennis is macht" lijkt achterhaald, steeds vaker wordt kennis gedeeld om innovatie te bevorderen. Deze denkwijze zie ik ook terug bij de nieuwe generatie werknemers.

NV: Inderdaad, bij dienstverlenende bedrijven is deze trend duidelijk zichtbaar.

(Ik mis hier opnieuw een overgang...Sander van Hooft 4 jan 2009 14:56 (CET)) ("Voor mij helaas niet verstaanbaar.. iemand anders?? Pepijn")

AV: Het maakt feitelijk niet uit wat voor opleiding je hebt gedaan. Het onderwijs moet er voor zorgen dat zij studenten aflevert die kritisch, analytisch en procesmatig kunnen werken. En vooral ook met mensen kunnen omgaan en communiceren.

GD: Dat klopt. Alle personen hier aan tafel hebben geen speciale sourcing opleiding genoten.

EA: "Waarom zou ik outsourcen?" en "Wat doet dit met mijn core business?" zijn vragen die erg belangrijk zijn voor studenten.

TT: Studenten hebben vaak moeite met het formuleren van een probleemstelling. Studenten zijn geneigd om de probleemstelling te formuleren op basis van de afwezige oplossing, die ze vaak al in gedachten hebben. Maar een probleemstelling moet je gezamenlijk formuleren. Aan een goede probleemstelling liggen namelijk vaak meerdere disciplines ten grondslag. Zorg vervolgens dat je het geheel goed organiseert.

EB: Studenten formuleren meestal probleemstellingen die enkel gebaseerd zijn op theorie. In plaats van deze benadering is het zinvoller om rond te kijken binnen een bedrijf om zo te ontdekken wat er werkelijk aan de hand is, en daarop een probleemstelling te baseren.

TT: Dergelijke cases zijn prima geschikt om in werkgroepen aan te werken, dat is erg leerzaam. Ik denk echter niet dat hier een aparte studie voor nodig is, maar dat het een goede kennismaking is als onderdeel van een vak.

4

FV: We zoeken dus naar een ander niveau onderwijs. sommige zaken kunnen wel, andere niet geleerd worden. het hangt van de persoon, persoonlijk karakter aangaande leidinggeven, managen. Kweek ervaring. Is sourcing dan cognitief leren? Indien je dat kan, kun je een plek in de wereld van sourcing veroorloven?

PL: Je kiest voor één opleiding, daarna werk je 40 jaar. Als je mensen opleidt dan leidt je ze op in een bepaalde richting waarna ze zelf daarmee verder gaan. Als je het outsourcingsproces doceert dan ziet het er in de praktijk heel anders uit, hier is het namelijk helemaal ingebakken. Je kunt ook iemand opleiden tot projectmanager en hem in aanraking laten komen met sourcing, daar zit wat in. Zo betrek je een aantal disciplines en processen en brengt dat samen zodat er iets uit komt. Dit is belangrijker dan sourcing als op zich staand discipline.

EB: Strategie achter outsourcing kun je methodisch kunnen aanpakken, maar met name in de besturing van outsourcingstrajecten is ervaring belangrijk.

GD: Outsourcing is teamwerk met verschillende disciplines. Zelfs nadat je een opleiding met betrekking tot outsourcing genoten hebt moet je eerst meelopen en ervaring op doen. Ik zou iemand zonder die ervaring geen beslissingen over een sourcingsdeal.

5

FV: Maar ICT booming. Afgestudeerden zijn hebberig, hebben luxepositie. Zij willen dirigent zijn van het orkest dat een sourcingsdeal tot een muziekstuk maakt.

BL: Nee, studenten weten dondersgoed dat eerst een leerproces is binnen een organisatie om cultuur en werkwijzen van org eigen te maken. Tevens weten zij dat bedrijven anders werken dan ze geleerd hebben. We leren maar een klein aspect van wat er in de buitenwereld speelt.

GT: Specifieke inhoudelijke aspecten binnen opleidingen sluiten niet aan bij de bedrijfswereld. Wat wel aansluit zijn de generieken die je gedurende de opleiding leert, zoals het tackelen van problemen.

FV: Vroeger werd men specifieker opgeleid, je leerde een vak. Wat je leert is wat je gaat doen. Tegenwoordig zijn andere zaken belangrijker, zoals netwerken, leiderschap en weten hoe het spel in organisaties gespeeld wordt.

NV: Het is hierbij geen of/of situatie, maar een en/en. Dus zowel de hardskills als de softskills zijn belangrijk. De vraag is of je kunt managen zonder een vak te hebben geleerd. Ik denk dat je dan wel over een bijzonder karakter of over bijzondere eigenschappen moet bezitten.

AM: Wordt hier dan les in gegeven op het HBO?

NV: Ja, er zijn management vakken. Zelfs in de technische opleidingen zijn deze er, zo is er bijvoorbeeld een afstudeerrichting over IT-management.

AH: managen altijd aanwezig…(HELP: niet verstaanbaar, iemand anders misschien??? Pepijn)

6

FV: Huidige en toekomstige generaties studenten letten niet meer op functie- of taakomschrijvingen. Zij willen weten wat zij bijdragen aan het bedrijf, wat hun meerwaarde is. Onlangs heb ik een zestigtal CIO's de vraag gesteld wie er al zo ver was dat ze met studenten om de tafel gingen zitten met de insteek puur te kijken naar resultaat en waarde, hierbij te vertrouwen op de toegevoegde waarde van de student voor het bedrijf. Geen vingers.

GT: Zo heb ik mijn eerste baan gekregen. Ik ben aangenomen op de dingen die ik eventueel zou kunnen. Dit is volgens mij het lef wat meer bedrijven zouden moeten hebben. Als je dit soort banen niet tegen komt moet je misschien zelf gaan ondernemen.

EB: Je ziet tegenwoordig een opmars van ZZP'ers. Ik ben benieuwd hoe studenten hier tegen aan kijken. Gaan jullie straks solliciteren of voelen jullie de drive om zelf iets te ondernemen: "We want to be the next google!".

MS: Ik in ieder geval niet. Volgens mij is het belangrijk om eerst ervaring op te doen, kennis te maken met de markt en met bedrijven. De universiteit zorgt voor een basiskennis die we later moeten gaan gebruiken, maar we weten nog niet genoeg van de markt.

FV: Dit is juist iets dat met persoonlijkheid te maken heeft. Ben je een ondernemer of zoek je de warmte van een organisatie?

(AV: Binnen grotere organisaties krijg je vaak de ruimte om jezelf te blijven ontwikkelen. ) (sluit niet helemaal aan bij de rest van dit stuk, weglaten? Pepijn)

Conclusies

Nadat de groep in in opgesplitste vorm de bovengenoemde zaken heeft geanalyseerd zijn er een aantal conclusies opgesteld. Deze conclusies zouden volgens de deelnemers kunnen leiden tot een verkleining van het gat van ontbrekende kennis.

1. Gastdocenten uit de praktijk te halen. 2. Het aanbieden van praktijk cases aan studenten om daarmee aan de slag te gaan. Dit kan dan gecombineerd worden met de theorie op onderwijsinstellingen. 3. Leer studenten: waar knip je in de waardeketen? 4. Management game. Case uitwerken in stappen en rollen die overeen komen met het outsourcingstraject. 5. Academy voor sourcing oprichten. Er is geen opleiding nodig voor sourcing. 6. Aanbieden van stages.

Tenslotte doen de deelnemers nog één uitspraak over wat volgens hen het belangrijkste punt is waarmee het gebrek aan kennis over sourcing kan worden opgelost.

GT: Blijf niet in je kamer zitten maar praat met anderen. Verbreed eerst je horizon en wordt daarna eventueel expert. PL: Besteed aandacht aan regie van projecten. Het gaat om geven en nemen (Partnerschip) NV: Het bedrijfsleven moet zich openstellen voor onderwijs. TT: Creëer aandacht voor zelfreflectie bij studenten. EB: Outsourcing is een boeiende tak van sport, probeer daarin de praktijk terug te brengen naar het onderwijs. GD: Dialoog opzoeken tussen het bedrijfsleven en het onderwijs. Onderwijs richten op de vraag en het bedrijfsleven de vraag helder formuleren. EA: 5 keer waarom. Leg de nadruk op de vraag “Waarom?” FV: Durf de oorzaak aan te pakken. Durf ter discussie te stellen de politieke structuur, de onderwijsstructuur, en het praten over waarde i.p.v. aantallen. AH: Proactief zijn en niet reactief. Outsourcing is een never-ending story.