Gebruiker:Esther Makaay/2008-9/Requirements Engineering/Groep 06 esSolo
Registratiesysteem ENUM
Werkstuk Requirements Engineering
Esther Makaay
Onderwijsinstituut voor Informatica en Informatiekunde
Radboud Universiteit Nijmegen
version 18 februari 2022
Inhoud
Introduction
Pas tijdens de uitwerking van requirements voor een ENUM registratiesysteem op basis van use cases werd de omvang van dit systeem me volledig duidelijk. Ik heb ervoor gekozen om ieder onderdeel van deze casus in te vullen, maar niet alle onderdelen volledig in te vullen. In de use case survey zijn twee subsystemen uitgewerkt (facade) en 2 subsystemen genoemd en illustratief ingevuld. Van ieder subsysteem is vervolgens één use case volledig en met scenario's uitgewerkt (focused). Voor deze uitwerkingen zijn alle gerelateerde business rules en relevante domeinmodellen opgenomen.
Over ENUM
ENUM is een uitbreiding van de activiteiten van SIDN (de .nl registry). SIDN heeft hiervoor ENUM NL opgericht, een not-for-profit organisatie die de Nederlandse ENUM-zone (1.3.e164.arpa) beheert. Sinds 26 maart 2008 is het mogelijk om ENUM domeinen te registreren via ENUM NL.
ENUM staat voor Electronic of E.164 NUMber mapping. Dit protocol is beschreven in RFC 3761 van de IETF. Meer informatie is te vinden op de website van ENUM NL.
Verschillen met "gewone" domeinnamen
Een ENUM-domein is gerelateerd aan de omkering van een (e164)telefoonnummer. Dit heeft te maken met het feit dat domeinnamen hiërarchisch van rechts naar links zijn opgebouwd en telefoonnummers precies andersom. Door het telefoonnummer om te keren en aan te vullen met 'e164.arpa' ontstaat een domeinnaam die bruikbaar is op internet (of beter: op IP-netwerken). Voor een denkbeeldig Nederlands telefoonnummer +31 (0)20-1234567 wordt de ENUM-domeinnaam dan: 7.6.5.4.3.2.1.0.2.1.3.e164.arpa. De vorm van dit domein maakt het lastig leesbaar voor mensen.
Het recht op registratie is niet “first come, first serve”, maar gebaseerd op het gebruiksrecht van het gerelateerde telefoonnummer. Dit gebruiksrecht moet worden gevalideerd voordat registratie kan plaatsvinden. De validatie moet periodiek worden herhaald voor continuering van de registratie.
Over het registratiesysteem
Het registratiesysteem heeft een aantal belangrijke functies:
- gezaghebbende bron van informatie voor de zonefile
- administreren van registratie-informatie
- beheren van registraties door registrars
Registratieproces
De registry hanteert het zg. indirecte model. Dat wil zeggen dat registraties altijd via een registrar (tussenpersoon) plaatsvinden.
Voordat een registratie kan worden aangevraagd, moeten de nameservers op orde zijn en er is een validatie nodig. De invulling van deze taken kan door verschillende partijen worden afgehandeld, zowel op initiatief van de registrar als van de registrant.
In het registratiesysteem worden (naast standaard checks) een aantal controles uitgevoerd, zoals
- of de domeinnaam aan de gestelde criteria voldoet
- of er een geldige validatie bij een registratie is
Er zijn aanvullende controles die buiten het registratiesysteem worden uitgevoerd, maar mogelijk invloed hebben op het registratiesysteem, zoals
- controle op configuratie nameservers en lame delegations
- toetsing gebruikte validatiemethoden
Problem statement
ENUM heeft een registratiesysteem nodig dat:
- de basale registratieprocessen ondersteunt
- een betrouwbare zonefile oplevert
- de bestaande policy honoreert en toetsing daarop mogelijk maakt
Het is niet zonder meer mogelijk om ENUM domeinen te administreren binnen een bestaand registratiesysteem, omdat:
- ENUM domeinen en de policy erop afwijken van de bekende domeinen (ccTLDs en gTLDs)
- het beleid en de regulering voor ENUM per land verschillend zijn (ENUM is gekoppeld aan telefonie en de regulering daarop is in ieder land net anders ingericht)
Er zijn op dit moment een aantal registratiesystemen die na aanpassing mogelijk geschikt zijn voor het registreren van Nederlandse ENUM domeinen. Om de impact van die aanpassingen te bepalen, is een gedocumenteerde set requirements nodig.
Geleverde functionaliteiten en te leveren investering moeten in verhouding zijn.
De investering die gedaan wordt in het registratiesysteem moet worden afgewogen tegen de geringe opbrengsten die in de eerste fase verwacht worden. Het registratiesysteem is van belang om de slagingskans van ENUM te vergroten: zonder goed ondersteunde processen en een schaalbare interface kan ENUM in Nederland niet succesvol worden ingevoerd. De potentiële ontwikkelingen van nieuwe diensten en business cases hebben hier belang bij. Daarnaast moet worden voldaan aan de in het convenant met de Nederlandse overheid vastgelegde afspraken. (Zie ook #Mission and vision statement )
Case analysis
Stakeholder analysis
- Gebruikers van het registratiesysteem
- registry (medewerkers support en administratie, beheer systeem)
- registrars (beheer en informatie registraties)
- validatieagenten (optioneel, beheer en informatie validaties)
- Indirect belanghebbend zijn registrants (die zijn gebaat bij een goede dienstverleninging door de registrars).
- Gebruikers van ENUM / resolving
- internet providers (ISP's)
- DNS providers
- internet-community (eindgebruikers diensten)
- hardware/software leveranciers
- Overige stakeholders ENUM (policy, toezichthouders, overige belanghebbenden)
- SIDN / ENUM NL
- overheid (Ministerie van Economische Zaken)
- telefonieleveranciers (nummerhouders)
- VoIP-leveranciers
- regulator (OPTA)
Mission and vision statement
- Mission
- Het is bedrijfseconomisch niet mogelijk om een registratiesysteem aan te schaffen of te bouwen dat alle gewenste processen en functionaliteiten volledig ondersteund. Functionele requirements zijn onmisbaar om een afgewogen keuze te maken over de scope en fasering van een development- en implementatie-project voor een ENUM-registratiesysteem. Het doel hiervan is om met een minimale investering (geld en resources) een maximaal effect (gewenste ondersteuning) te sorteren.
- Ook bij de keuze voor mogelijke aanpassing van een bestaand systeem (versus het zelf (laten) ontwikkelen van een nieuw systeem) zijn requirements belangrijk bij het bepalen van de delta's.
- Gegeven:
- Het belang van de betrouwbaarheid van de (gegevens in de) zone staat voorop.
- Vorm en structuur van ENUM-domeinen maakt handmatige verwerking foutgevoelig.
- Schaalbaarheid registratiesysteem is nodig vanwege verwachte toename volume door executie marketing plan in 2009.
- Vision
- (Functionele requirements voor) een registratiesysteem dat:
- de basale registratieprocessen ondersteunt;
- Uitwerkingen:
- - een overzicht van alle gangbare registratieprocessen (met beschrijving)
- - prioritering van deze processen volgens het MoSCoW-principe (Must/Should/Could/Would-have)
- - onderlinge afhankelijkheden van deze processen
- voldoende gegevens bevat voor het leveren van de benodigde informatie;
- Informatie nodig voor:
- - publicatie zonefile
- - publicatie registratie-informatie via website
- - facturering aan registrars
- - support aan registrars
- - policy checks en afhandeling klachten en geschillen
- - (marketing) rapportages
- de gewenste functionaliteiten levert aan de gebruikers.
- Uitwerkingen:
- - overzicht van gebruikers en door hen gewenste functionaliteiten
- - prioritering van de functionaliteiten volgens het MoSCoW-principe (Must/Should/Could/Would-have)
- - onderlinge afhankelijkheden van deze functionaliteiten
- Value
- ENUM is een nieuwe technologie waarvoor nog nauwelijks toepassingen en diensten ontwikkeld zijn. Dit levert een bekend kip/ei-verhaal op: zolang er geen diensten zijn, is er weinig animo voor ENUM. Maar zonder ENUM zullen nooit diensten ontwikkeld worden.
- Op dit moment is er geen keiharde businesscase op te stellen. Er is niemand in Nederland die met zekerheid kan zeggen welke vlucht ENUM de komende jaren zal gaan nemen. Bij de investering die voor het registratiesysteem wordt gedaan, dient een zorgvuldige afweging gemaakt te worden tussen “wat is nodig voor een optimale slagingskans van ENUM?” en “wat is bedrijfseconomisch verantwoord?”.
Statement of work
# | Deliverable | Facade (F1) | Filled (F2) | Focused (F3) | Status | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|
01 | Introduction | preliminary | preliminary | complete | done | ||
02 | Problem statement | afap | afap | complete | done | ||
03 | Stakeholder list/analysis | afap | afap | complete | done | ||
04 | Mission-Vision-Values Executive sponsor viewpoint |
complete | up-to-date | up-to-date | done | ||
05 | Statement of work | complete | up-to-date | up-to-date | done | ||
06 | Risk analysis | complete | up-to-date | up-to-date | done | ||
07 | Use case survey | afap | nearly complete | complete | afap - zie #Introduction | ||
08 | Integrated UC diagram | preliminary | complete | complete | afap - zie #Introduction | ||
09 | Use cases | x | "filled" level | complete / "focused" level | afap - zie #Introduction | ||
10 | Scenarios Use case tests |
x | several per UC | complete | afap - zie #Introduction | ||
11 | Domain models | x | partially | complete | done | ||
12 | Business rules per UC | x | partially | complete | done | ||
13 | Integrated domain model | x | first draft | complete | done | ||
14 | Business rules catalogue | x | partially | complete | done | ||
15 | Non-functional requirements | notes | partially | complete | done | ||
16 | Terminological definitions | notes | partially | complete | done |
Risk analysis
# | Bedreiging | Tegenmaatregel | Impact | Kans1 | Effect1 | Risico1 | Managed |
---|---|---|---|---|---|---|---|
01 | De enige projectmedewerker valt tijdelijk uit. (wordt ziek of ziet het niet meer zitten) |
Projectmedewerker vertroetelen. (uitbreiding projectmedewerkers2) |
Vertraging (2 tot 3 weken) | 3 | 3 | 9 | - |
02 | De enige projectmedewerker valt helemaal om. | Uitbreiding aantal projectmedewerkers2 (verwachte benodigde extra capaciteit ...) |
Showstopper | 1 | 5 | 5 | geen actie nodig/mogelijk |
03 | Domein levert onvoldoende informatie voor requirements. | Te raadplegen domeinexperts uitbreiden. Toetsing bij aanvang Filled iteration. |
Tijdverlies (2 tot 4 weken) | 2 | 3 | 6 | uitgesteld tot latere fase |
04 | Opdracht wordt ingetrokken vanwege externe invloeden. (docent schrapt casus) |
Geen | Project stopt. | 1 | 5 | 5 | geen actie nodig/mogelijk |
05 | De Werkplaats Wiki levert problemen. (is onbereikbaar of corrupt) |
Periodieke backup van dit document maken. | Vertraging. | 4 | 3 | 12 | Backups worden gemaakt. |
Requirements
Use cases
Use case survey
De use cases voor dit systeem zijn zo omvangrijk, dat de uitwerking van de survey beperkt wordt tot 2 gebieden:
- Registratie-processen
- Administratie-processen
Daarnaast zijn er nog een behoorlijk aantal use cases in de volgende gebieden. Hiervan zijn er een aantal ter illustratie genoemd, maar deze worden niet uitgewerkt in deze casus.
- Controle en handhaving
- Informatie verstrekking
De nummering van use cases zegt niets over volgordelijkheid of prioriteit.
Registratieprocessen (RP) | |||
---|---|---|---|
# | Name | Description | Initiating actor |
RP1 | registreren domein | Een registrar registreert een (nieuwe) domeinnaam of verhuist een bestaande domeinnaam naar zich toe. Daarbij is sprake van een overdracht als de registrant wijzigt. | registrar |
RP2 | aanmaken contact | Een registrar maakt een (nieuw) contact aan. Dit contact kan vervolgens gebruikt worden bij een registratie. | registrar |
RP3 | wijzigen registratie | De beherende registrar wijzigt de tech-c, admin-c of de nameservers bij een bestaande registratie. | registrar |
RP4 | wijzigen contact | De beherende registrar wijzigt de gegevens van een bestaand contact. | registrar |
RP5 | wijzigen nameservers | De beherende registrar wijzigt (globaal) een nameserver. | registrar |
RP6 | vernieuwen validatie | De beherende registrar vernieuwt de validatiegegevens bij een bestaande registratie. | registrar |
RP7 | opheffen registratie | Een registratie wordt opgeheven door de beherende registrar of door de registry. | registrar of registry |
RP8 | blokkeren domeinnaam | De registry blokkeert een domeinnaam voor registratie. | registry |
Administratieve processen (AP) | |||
---|---|---|---|
# | Name | Description | Initiating actor |
AP1 | aanmelden registrar/validatieagent | Een partij meldt zich bij de registry aan als nieuwe registrar of als nieuwe validatieagent (of beide). | registrar of validatieagent |
AP2 | wijzigen gegevens registrar/validatieagent | Een bestaande registrar of validatieagent geeft wijzigingen van de eigen gegevens door aan de registry. (Contact-, adres- en debiteurgegevens.) | registrar of validatieagent |
AP3 | wijzigen automatische incasso | Een bestaande registrar wijzigt de machtiging voor automatische incasso. Er kan een (nieuwe) machtiging worden verstrekt of een bestaande machtiging worden ingetrokken. | registrar |
AP4 | aanleveren certificaat | Een validatieagent levert een certificaat (public key) aan de registry. Hiermee kan de registry verifiëren of validaties inderdaad door die validatieagent zijn uitgevoerd. | validatieagent |
AP5 | aanmelden validatiemethode | Een validatieagent meldt een nieuwe validatiemethode aan bij de registry. | validatieagent |
AP6 | opheffen registrar | Een bestaande registrar wordt opgeheven. De opdracht tot opheffing kan worden gegeven door de registrar of door de registry. | registrar of registry |
AP7 | opheffen validatieagent | Een bestaande validatieagent wordt opgeheven. De opdracht tot opheffing kan worden gegeven door de validatieagent of door de registry. | validatieagent of registry |
AP8 | opheffen validatiemethode | Een bestaande validatiemethode wordt opgeheven of geblokkeerd voor gebruik. De opdracht tot opheffing kan worden gegeven door de validatieagent of door de registry. | validatieagent of registry |
AP9 | blokkeren registrar/validatieagent | De registry blokkeert een registrar, zodat deze partij geen registraties meer kan beheren en wijzigen. Ook kan de toegang tot het registratiesysteem volledig afgesloten worden. Of de registry blokkeert een validatieagent, zodat van deze partij geen validaties meer geaccepteerd worden. | registry |
AP10 | aanmelden (nieuwe) systeem user | Er wordt een nieuwe systeemuser met specifieke permissies in het registratiesysteem aangemeld. | registry of uc AP1 |
AP11 | opheffen systeemuser | Een bestaande systeemuser van het registratiesysteem wordt opgeheven. | registry of uc AP6 |
AP12 | blokkeren systeemuser | Een bestaande systeemuser van het registratiesysteem wordt (gedeeltelijk) geblokkeerd. | registry of uc AP9 |
Controle en handhaving | |
---|---|
# | Name |
1 | check configuratie nameservers |
2 | controle toegestane domeinen |
3 | controle geldige validatie |
4 | controle toegang/rechten systeem |
Informatie verstrekking | |
---|---|
# | Name |
1 | genereren/publiceren zonefile |
2 | genereren informatie facturering |
3 | genereren contact informatie website |
4 | genereren informatie registraties website |
5 | genereren standaard rapportages |
6 | genereren incidentele rapportages/informatie |
Integrated use case diagram
(Beperkt tot registratieprocessen en administratieve processen.)
Individual use cases
RP1 Registreren Domein
RP1 registreren domein | |
---|---|
Description | Een registrar registreert een (nieuwe) domeinnaam, of verhuist een bestaande domeinnaam naar zich toe. |
Iteration | filled |
Basic course of events |
1. indienen aanvraag 2. controleren aanvraag (vorm)
(Zie ‘Related Business Rules’.) 3. controleren contacts 4. controleren validatie 5. controleren blokkering 6. controleren generiekere registratie 7. controleren identieke of specifiekere registratie 8. aanmaken registratie 9. bevestigen registratie |
Alternate paths | 7.1 er wordt registratie van een nummerblok aangevraagd en een specifiekere domeinnaam bestaat al
Als er een registratie wordt aangevraagd voor een nummerblok, dan vervallen de registraties voor losse nummers of kleinere delen uit dat nummerblok.
In deze melding staat dat er een registratie is aangevraagd van het nummerblok waarbinnen deze registratie valt, dat de registratie daarom opgeheven zal worden en wie de beherende registrar van de registratie van het nummerblok is (met de contactgegevens van die registrar).
In deze melding staat wat er wijzigt (de beherende registrar) en wie de (nieuwe) beherende registrar bij de domeinnaam is. Van de nieuwe registrar worden contactgegevens vermeld.
In deze melding staat wat er wijzigt (de beherende registrar en/of de registrant) en wie de (nieuwe) beherende registrar bij de domeinnaam is. Van de nieuwe registrar worden contactgegevens vermeld. (NB Van de registrant worden geen gegevens vermeld.)
|
Exception paths | 10. afwijzen aanvraag De aanvraag wordt afgewezen en de registrar ontvangt een gespecificeerd bericht van deze afwijzing als:
|
Triggers | Een registrar dient een aanvraag voor een registratie in. (Alleen registrars kunnen dit doen.) |
Assumptions |
|
Preconditions |
|
Postconditions | Als alle gegevens volledig en geldig zijn, dan is de domeinnaam geregistreerd en in beheer van de Registrar. |
Related business rules | BR001, BR002, BR003, BR004, BR005, BR006, BR007, BR008, BR009 |
Author | Esther Makaay |
Date | Dec 2008 |
Domeinmodel RP1 Registreren Domein
AP1 Aanmelden registrar/validatieagent
AP1 aanmelden registrar/validatieagent | |
---|---|
Description | Een partij meldt zich bij de registry aan als nieuwe registrar of als nieuwe validatieagent (of beide). |
Iteration | filled |
Basic course of events |
1. indienen aanvraag 2. controleren aanvraag
(Zie ‘Related Business Rules’.) 3. verwerken aanmelding 4. include: aanmaken systeemuser 5. bevestigen aanmelding |
Alternate paths | 3.1 de partij meldt zich aan als registrar Als een partij zich aanmeldt als registrar, dan is deze partij tevens een debiteur. De registry neemt debiteur- en factuur-informatie op in het financiële systeem. |
Exception paths | 6. afwijzen aanvraag De aanvraag wordt afgewezen en de aanvrager ontvangt een gespecificeerd bericht van deze afwijzing als:
|
Triggers | Een partij dient een aanmelding als registrar en/of validatieagent in. |
Assumptions |
|
Preconditions | geen |
Postconditions | Als alle gegevens volledig en geldig zijn, dan is de aanmelder een registrar en/of validatieagent. |
Related business rules | BR004, BR010, BR011 |
Author | Esther Makaay |
Date | Jan 2009 |
Domeinmodel AP1 Aanmelden registrar/validatieagent
Scenarios
Individual scenarios
RP1 Registreren Domein
BCoE Een registrar dient een aanvraag voor een nieuwe domeinnaamregistratie in bij de registry. Deze aanvraag wordt na controle op vorm en inhoud geaccepteerd en verwerkt. De registrar ontvangt een bevestiging van de registratie.
AP 7.1 Een registrar dient een aanvraag voor registratie van een nummerblok in bij de registry. Bij controle blijkt dat er reeds een los nummer uit dit nummerblok geregistreerd staat. Het registratiesysteem stuurt meldingen naar de contacts van dat losse nummer, waarin staat dat het hele nummerblok geregistreerd wordt en dat de registratie voor het losse nummer zal vervallen. De registratie voor het losse nummer wordt opgeheven. De aanvraag voor het nieuwe nummerblok wordt geaccepteerd en verwerkt. De registrar ontvangt een bevestiging van de registratie.
AP 7.2 Een registrar dient een aanvraag voor verhuizing van een domeinnaam in bij de registry. De ‘latende’ registrar en het administratief contact van de bestaande registratie ontvangen bericht van deze verhuizing. De bestaande registratie wordt opgeheven. De nieuwe aanvraag wordt verwerkt.. De (nieuwe) registrar ontvangt een bevestiging van de registratie.
AP 7.3 Een registrar dient een aanvraag voor verhuizing en overdracht van een domeinnaam in bij de registry. De ‘latende’ registrar, de registrant en het administratief contact van de bestaande registratie ontvangen bericht van deze wijzigingen. De bestaande registratie wordt opgeheven. De nieuwe aanvraag wordt verwerkt.. De (nieuwe) registrar ontvangt een bevestiging van de registratie.
EP 2. Een registrar dient een aanvraag voor een nieuwe domeinnaamregistratie in bij de registry. In de aanvraag is maar 1 nameserver opgegeven. Het registratiesysteem wijst de aanvraag af met de melding dat minimaal 2 verschillende nameservers verplicht zijn.
EP 3. Een registrar dient een aanvraag voor verhuizing in bij de registry. De opgegeven registrant-handle is de bestaande registrant. Omdat deze niet in beheer is bij de aanvragende registrar, wijst het systeem de aanvraag af met de melding dat dit contact niet gebruikt mag worden door de registrar.
EP 4. Een registrar dient een aanvraag in voor een domeinnaamoverdracht. Het meegeleverde validatietoken bevat een andere domeinnaam dan het domein dat aangevraagd wordt. Het systeem wijst de aanvraag af met de melding dat de validatie ongeldig is.
EP 5. Een registrar dient een aanvraag voor een nieuwe domeinnaamregistratie in bij de registry. De gevraagde domeinnaam is door de registry geblokkeerd voor registratie. De registrar ontvangt een afwijzing met de melding dat deze domeinnaam niet geregistreerd kan worden.
EP 6. Een registrar dient een aanvraag voor een nieuwe domeinnaamregistratie in bij de registry. Er bestaat reeds een generiekere registratie. De registrar ontvangt een afwijzing met de melding dat er reeds een nummerblok is geregistreerd waarbinnen de aangevraagde registratie valt.
AP1 Registreren Domein
BCoE Een bedrijf dient een aanvraag in bij de registry om toegelaten te worden als registrar en/of validatieagent. Deze aanvraag bestaat uit een overeenkomst met de registry en een akkoord met de geldende voorwaarden. Naa controle op vorm en inhoud accepteert de registry de aanvraag en verwerkt deze. Er wordt een systeemuser aangemaakt. De registry bevestigd de aanmelding en vermeldt daarbij de geadministreerde gegevens en alle gegevens van de nieuwe systeemuser, inclusief de handles van de contacts.
AP 3.1 Een bedrijf heeft zich aangemeld als nieuwe registrar. De registry verwerkt de aanvraag en neemt daarnaast dit bedrijf ook op als debiteur. De debiteurgegevens worden gekoppeld aan de handle van de registrar (in de financiële administratie).
EP 2. Een bedrijf meldt zich aan als registrar. Het aanvraagformulier is niet ondertekend en daardoor niet volledig ingevuld. De registry wijst de aanmelding af met het verzoek deze opnieuw met ondertekening in te dienen.
EP 2. Een bedrijf meldt zich aan als validatieagent. Het vestigingsadres van dit bedrijf en de registratie in de Chamber of Commerce betreffen een adres in de Verenigde Staten. De registry wijst de aanmelding af met de melding dat de voorwaarden eisen dat een validatieagent binnen de EU gevestigd is.
EP 3. Een bedrijf meldt zich aan als registrar. Dit bedrijf is wegens wanbetaling in het verleden in het registratiesysteem geblokkeerd als registrar. De registry wijst de aanmelding af met de melding dat dit bedrijf niet als registrar geaccepteerd kan worden op grond van dit gegeven.
Integrated Domainmodel
Non-functional Requirements
- Afwijzingen van aanvragen en (fout)meldingen voor systeemgebruikers
- worden in een door mensen begrijpelijke vorm teruggemeld (of zijn daar eenvoudig naar te herleiden).
- zijn zo specifiek mogelijk (wat er niet klopt en waarom het niet klopt)
Doel hiervan is het corrigeren van de invoer/vragen (door mensen) zo eenvoudig mogelijk te maken.
- De afdeling Communicatie is verantwoordelijk voor redactie van de inhoud van alle externe communicatie. Standaardteksten, systeemmeldingen en berichten worden opgesteld i.s.m. de afdeling Communicatie en bijgehouden in een separate catalogus.
- De vorm van handles moet compatibel zijn met reeds bestaande gegevens. Daarvan zijn de contact-handles opgebouwd uit:
- 2 of 3 karakters uit de naam
- een volgnummer
- het achtervoegsel "ENL"
- De beschikbaarheid van het registratiesysteem voor het indienen van een aanvraag is 99% tijdens kantooruren en 96% daarbuiten, met een maximale continuë onbereikbaarheid van 2 werkdagen.
- Het registratiesysteem moet berekend zijn op gemiddeld gebruik door <aantal> registrars en <aantal> aanvragen per <dag/week/uur>. Het registratiesysteem moet minimaal <aantal> registrars en <aantal> aanvragen gelijktijdig kunnen afhandelen. Verwachte piekbelasting: <gegevens> tijdens perioden <perioden>. (Todo: Uitwerken voor totaal aantal transacties.)
- De maximale doorlooptijd van het registreren van een domein is < 5 minuten. De gemiddelde doorlooptijd van het registreren van een domein is ‘near realtime’. Met doorlooptijd wordt de periode tussen het indienen van de aanvraag en het ontvangen van een respons (een bevestiging of afwijzing) van het systeem bedoeld.
- Voor het indienen van aanvragen is een testomgeving beschikbaar voor registrars. Deze testomgeving is identiek aan de productieomgeving.
- Voor het indienen van aanvragen is gebruikersdocumentatie beschikbaar voor registrars. Voor het indienen van aanvragen is functionele documentatie aanwezig voor medewerkers van de registry.
- Het registratiesysteem wordt beheerd in een omgeving waar de afdeling beheer ervaring mee heeft en draait op systemen waar de afdeling development bekend mee is. (O.a. UNIX, Oracle, Linux, Apache, Java.) De voorkeur wordt gegeven aan Open Source oplossingen.
- De afdeling beheer kan het systeem in beheer nemen mits de volgende gegevens beschikbaar zijn:
- installatiehandleiding of -pakket,
- change- en releasenotes per versie,
- load- en performancetestuitslagen,
- een beschrijving van de benodigde/gebruikte resources (geheugen, i/o, etc).
- Aanpassingen en toekomstig development aan het registratiesysteem worden onder versiebeheer uitgevoerd (bij voorkeur SVN). Voor development moet een volledig ingerichte OTAP-straat beschikbaar zijn.
- Een databaseserver met gegegevens moet volledig fysiek gescheiden zijn van (een) applicatieserver(s).
- Het registratiesysteem moet voldoen aan de bestaande security-eisen, zoals:
- Stand-by en fail-over servers.
- Strict usermanagement, zowel voor interne als externe gebruikers
- SLA's systeembeheer (performance, backup, beschikbaarheid).
- Aparte interfaces voor externe en interne gebruikers.
- Interfaces doorstaan de default security-scan.
Addendum
Business Rules Catalogue
BR 001 Bij registratie van een domeinnaam worden de volgende gegevens vastgelegd en gekoppeld aan de (unieke) domeinnaam:
gegevens | syntax |
nameserver (min. 2 verschillende) | fqdn (fully qualified domain name) |
registrant | handle |
registrar | handle |
administratief contact (admin-c) | handle |
technisch contact (tech-c) | handle |
validatieagent | handle |
signature | SHA-1 hash |
validatiemethode | methode-id |
validatiedatum | datum |
verloopdatum | datum |
status | active/disabled/blocked |
BR 002 Een ENUM domeinnaam is gebaseerd op een telefoonnummer. Door het telefoonnummer om te keren en aan te vullen met 'e164.arpa' ontstaat een domeinnaam die bruikbaar is op internet (of beter: op IP-netwerken). Voor een denkbeeldig Nederlands telefoonnummer +31 (0)20-1234567 wordt de ENUM-domeinnaam: 7.6.5.4.3.2.1.0.2.1.3.e164.arpa. De vorm van dit domein maakt het lastig leesbaar voor mensen. Daarom wordt in het registratiesysteem de domeinnaam weergegeven in de E.164-notatie van het telefoonnummer. Dit nummer moet beginnen met ‘+31’ gevolgd door de cijfers van het telefoonnummer zonder voorloop-‘0’.
Het registreren van een heel nummerblok is mogelijk als dit hele blok in gebruik is bij de registrant. Omdat nummerblokken in Nederland bestaan uit 10, 100, 1000 of 10.000 opeenvolgende nummers, kan worden volstaan met delegatie op basis van één domeinnaam. Het denkbeeldig nummerblok +31 88 1133400 t/m +31 88 1133499 wordt dan de ENUM-domeinnaam: 4.3.3.1.1.8.8.1.3.e164.arpa.
BR 003 De status van een registratie kent de volgende waarden:
- active: domein wordt gepubliceerd in de zone
- disabled: gegevens staan (tijdelijk) nog in het registratiesysteem, maar het domein wordt niet in de zone gepubliceerd
- blocked: domein mag niet worden geregistreerd en niet worden gepubliceerd
De registry bepaalt de status van een domein. (Zie UC ‘blokkeren domeinnaam’ en UC ‘opheffen domeinnaam’.) Een domeinnaam bestaat dus zonder registratie-gegevens in het registratiesysteem als dat domein geblokkeerd is voor registratie (en heeft dan status ‘blocked’).
BR 004 Handles worden binnen het registratiesysteem gebruikt om te refereren aan een contact (en dus ook aan een registrar, validatieagent en registrant). Een handle wordt door de registry toegekend en is uniek binnen het hele registratiesysteem.
BR 005 Een contact heeft een naam en contactgegevens (telefoon, fax, mailadres). Een telefoonnummer en mailadres zijn verplicht. Aan een contact kunnen adresgegevens gekoppeld worden. Adresgegevens zijn verplicht bij bepaalde roltypen van contacts (registrant, registrar en validatieagent).
De verschillende roltypen contacts:
- registrant: de persoon of organisatie op wiens naam de domeinnaam geregistreerd is;
- registrar: het bedrijf dat domeinen registreert en beheert bij de registry;
- validatieagent: het bedrijf dat een domein valideert voor gebruik door een registrant;
- admin-c: algemeen contact voor de domeinnaam en de registratie (default is de registrant)
- tech-c: contact voor de nameservers bij de domeinnaam (beheerder van de nameservers)
Contacts zijn van een specifiek vormtype:
- bedrijf: een organisatie met een bedrijfs- of handelsnaam en een inschrijving in het handelsregister, het stichtingsregister, het verenigingsregister of een vergelijkbaar register.
- rol: een algemene vertegenwoordiging zoals een afdeling of een alias
- persoon: een natuurlijk persoon
De roltypen registrar en validatieagent moeten van het vormtype ‘bedrijf’ zijn met een registervermelding uit een EU-land. Het roltype registrant moet van het vormtype ‘bedrijf’ of ‘persoon’ zijn.
BR 006 De bij een registratie gebruikte contacts (handles) moeten onder beheer van dezelfde registrar vallen als de registrar die de hele registratie beheerd. M.a.w. een registrar mag geen contacts van een andere registrar gebruiken voor eigen registraties (ook niet bij een verhuizing of overname).
BR 007 Als er een registratie wordt aangevraagd voor een reeds bestaande identieke domeinnaam maar op naam van een andere registrant, dan wordt die aanvraag gehonoreerd. De reeds bestaande registratie wordt opgeheven.
Deze regel is gebaseerd op de aanname dat de nieuwe registratie de meest actuele validatie bevat.
BR 008 Als er een registratie wordt aangevraagd voor een nummerblok, dan vervallen de registraties voor losse nummers of kleinere delen uit dat nummerblok. Het recht van registratie op deze kleinere delen ligt bij de rechthebbende van het hele nummerblok. (Deze kan desgewenst delegaties maken voor subdomeinen.)
Met een generiekere registratie wordt een (groter) nummerblok bedoeld.
Met een specifiekere registratie wordt een kleiner deel of een los nummer uit een nummerblok bedoeld.
BR 009 Een registratie is gevalideerd door een validatieagent. Die stelt vast dat het telefoonnummer waarop de domeinnaam is gebaseerd in gebruik is bij de registrant.
Over de validatie wordt informatie meegestuurd bij registratie in de vorm van een validatietoken. Daarin staan de gegevens van (o.a.) de validatieagent, validatiemethode, validatiedatum en verloopdatum van de validatie. (Het validatietoken wordt beschreven in RFC 5101.)
De informatie in het token is gesigneerd met de private key van een validatieagent. Deze signature wordt meegestuurd met het token. De registry is in het bezit van de public key en kan daarmee de geldigheid van de signature en de validatiegegevens vaststellen. Per validatieagent is één public key of certificaat bekend bij de registry.
(RFC 3280 - Internet X.509 Public Key Infrastructure)
Een validatieagent valideert op basis van (bij de registry aangemelde) validatiemethoden (zie UC ‘aanmelden validatiemethode’). Een validatiemethode hoort specifiek bij één validatieagent. Een validatieagent kan verschillende methoden hebben.
Een validatie wordt door het registratiesysteem als geldig geaccepteerd bij nieuwe registraties als:
- de validatieagent bestaat in het systeem;
- de validatiemethode bestaat en status ‘active’ heeft;
- de validatiemethode bij de validatieagent hoort;
- de validatiedatum niet in de toekomst ligt (≤ heden);
- de verloopdatum wel in de toekomst ligt (> heden);
- de signature en de gegevens geverificeerd worden door de public key (het certificaat) van de validatieagent.
BR 010 Bij administratie van een registrar of validatieagent worden de volgende gegevens opgenomen en zijn de genoemde administraties verantwoordelijk/leidend voor deze informatie:
gegevens | verplicht/optioneel | administratie |
bedrijfsnaam | v | registratiesysteem |
bedrijfsregister | v | crm |
registratienummer | v | crm |
url website | o | crm |
contactnaam | v | registratiesysteem |
contact voorletters | v | registratiesysteem |
contact tussenvoegsel | o | registratiesysteem |
contact gender | o | registratiesysteem |
contact telefoon | v | registratiesysteem |
contact telefoon2 | o | registratiesysteem |
contact fax | o | registratiesysteem |
adres post | v | registratiesysteem |
postcode post | v | registratiesysteem |
plaats post | v | registratiesysteem |
land post | v | registratiesysteem |
adres vestiging | o | crm |
postcode vestiging | o | crm |
plaats vestiging | o | crm |
land vestiging | o | crm |
contractuele ondertekening en akkoord voorwaarden | v | crm |
- Bij aanmelding dient een recent (niet ouder dan een half jaar) uittreksel uit het betreffende bedrijfsregister mee te worden gezonden.
- De naam van de organisatie (bedrijfsnaam) dient overeen te komen met de bedrijfs- of handelsnaam zoals vermeld in het uittreksel uit het bedrijfsregister.
- Vermelding van het handelsregister, het stichtingsregister, het verenigingsregister of een vergelijkbaar register uit een ander EU-land of enig ander door ENUM NL erkend register zoals vermeld op het bijbehorende inschrijvingsnummer.
BR 011 Bij administratie van een registrar worden additioneel de volgende gegevens opgenomen en zijn de genoemde administraties verantwoordelijk/leidend voor deze informatie:
gegevens | verplicht/optioneel | administratie |
bankrekeningnummer | v | finance |
tenaamstelling | v | finance |
IBAN code | v | finance |
IP-adressen toegang | v | ict-beheer |
Regulering, beleid en policy
Overzicht regels waarmee de registry te maken heeft.
- NLEG rapport
- Convenant inzake beheer ENUM (MinEZ)
- Notitie Ministerie van Economische Zaken n.a.v. herdelegatieproces
Begeleidende brief bij notitie herdelegatie - Adviesrapport ENUM Innovatieplatform
Samenvatting adviesrapport ENUM Innovatieplatform
Relevante RFC’s (te vinden op http://www.ietf.org/rfc/rfc[nummer].txt)
- RFC 3761 - The E.164 to URI DDDS Application (ENUM) (obsoletes RFC 2916)
- RFC 4725 - ENUM Validation Architecture
- RFC 5105 - ENUM Validation Token Format Definition
Enumservice Registrations (http://www.iana.org/assignments/enum-services)
- RFC 3762 - ENUM Service Registration for H.323 URL
- RFC 3764 - enumservice registration for SIP Addresses-of-Record
- RFC 3953 - Enumservice Registration for Presence Services
- RFC 4002 - IANA Registration for ENUMservices web and ft
- RFC 4355 - IANA Registration for Enumservices email, fax, mms, ems and sms
- RFC 4414 - An ENUM Registry Type for the Internet Registry Information Service (IRIS)
- RFC 4415 - IANA Registration for Enumservice Voice
- RFC 4769 - IANA Registration for an Enumservice Containing Public Switched Telephone Network (PSTN) Signaling Information
- RFC 4969 - IANA Registration for vCard Enumservice
- RFC 4979 - IANA Registration for Enumservice 'XMPP'
Terminological Definitions
Benaming en rolbeschrijving participerende partijen
Deze terminologie wordt gebruikt binnen ENUM NL en het ENUM Innovatieplatform en is conform de terminologie in de relevante RFC’s. Onderstaande rollen zijn algemene beschrijvingen en geen concrete invulling van partijen of beschrijvingen van rechten en plichten. Het is mogelijk om verschillende rollen door één partij te laten invullen (bijv. de rol van Registrar en DNS-Serviceprovider).
Registry
De Registry beheert de ENUM zone en de authoritative nameservers hiervan voor een land. Voor Nederland wordt deze rol ingevuld door ENUM NL. Deze partij beheert de nameservers voor de zone 1.3.e164.arpa.
De Registry registreert ENUM registraties die onder haar domein vallen, en neemt de delegaties naar die zones op in de DNS.
Registrar
Een Registrar vraagt ENUM domeinregistraties aan bij de Registry uit naam van een nummergebruiker. Deze rol is vergelijkbaar met de rol die Registrars hebben in de wereld van ccTLD's en gTLD's. Directe registraties door nummergebruikers bij de Registry zijn niet mogelijk. Alle domeinregistraties verlopen via een Registrar.
Registrant
De ENUM Registrant is de “houder” van een ENUM-domein: De persoon of organisatie op wiens naam het domein geregistreerd is. De Registrant bepaalt waar het domein geregistreerd staat (bij welke Registrar en via welke nameservers) en welke verwijzingen (NAPTR records) in de zonefile opgenomen zijn.
Alleen de nummergebruiker van het telefoonnummer waarop het ENUM-domein gebaseerd is, kan registrant zijn van dat ENUM-domein.
Nummerhouder
Nummerhouders zijn partijen die direct via de OPTA beschikking hebben over (blokken) telefoonnummers. Dit kunnen nummers voor eigen gebruik zijn (bijv. 0900 nummers) of nummers die doorgegeven worden aan eindgebruikers van telefoniediensten (bijv. mobiele of geografische telefoonnummers).
Nummergebruiker
De nummergebruiker is de persoon of organisatie die een telefoonnummer uit het Nederlandse nummerplan in gebruik heeft. Een ENUM-registratie voor een telefoonnummer kan enkel worden aangevraagd op naam van de gebruiker van dat telefoonnummer.
Validatieagent
Een Validatieagent valideert dat de aanvrager van een ENUM-registratie de nummergebruiker is van het telefoonnummer op basis waarvan de registratie wordt aangevraagd. Deze rol kan door verschillende partijen worden ingevuld en is niet gelimiteerd tot één agent. Afhankelijk van het type partij dat deze rol invult, kunnen verschillende validatiemethoden worden gebruikt (Bijv: een nummerhouder kan voor eigen nummers in deze rol interne validatiemethoden ontwikkelen, andere partijen kunnen callback- of sms-validaties opzetten.
DNS-Serviceprovider
Een DNS-Serviceprovider beheert de nameservers voor de ENUM DNS zones waarin de NAPTR records zijn opgenomen. Deze rol heeft een directe relatie met de Registrant en Registrar. De Registrant besteedt het technisch beheer van zijn ENUM zone vaak uit aan een DNS-Serviceprovider. De Registrar heeft de rol om bij registratie te controleren of de DNS-Serviceprovider voldoet aan de technische eisen. Vaak zijn Registrar en DNS-Serviceprovider dezelfde partij, soms zijn Registrant en DNS-Serviceprovider een en dezelfde, maar ook 3 afzonderlijke partijen komen voor.
Relaties tussen deze partijen
- Registry
- overeenkomst met Registrar, Registrant en Validatie Agent
- technische eisen aan registratie, indirect gerelateerd aan DNS-Serviceprovider
- Validatieagent - afhankelijk van invulling, verschillende opties:
- directe relatie met de Registrar (Registrar neemt validatie op in registratie-procedure)
- directe relatie met de Registrant (Registrant levert validatie-informatie aan Registrar)
- DNS-Serviceprovider – afhankelijk van invulling, verschillende vormen komen voor:
- directe relatie met Registrar (Registrar levert nameserver-dienst aan Registrant)
- directe relatie met Registrant (Registrant is verantwoordelijk voor beheer nameservers)
Meer informatie over registraties en de bijbehorende gegevens
Registratie
Alle gegevens van een registratie 'zitten vast' aan de (unieke) domeinnaam (voor de leesbaarheid alstelefoonnummer geschreven). Een registratie is dus feitelijk een domeinnaam met:
- nameservers (minimaal 2 fqdn's - fully qualified domain name)
- registrant
- registrar
- administratief contact (admin-c)
- technisch contact (tech-c)
- validatie-informatie:
- validatiemethode
- validatieagent
- validatiedatum
- verloopdatum
- signature(over de validatiegegevens)
- status
De status van een registratie wordt gebruikt om policy en business rules uit te voeren:
- active: domein wordt gepubliceerd in de zone
- disabled: gegevens staan (tijdelijk) nog in het registratiesysteem, maar domein wordt niet in de
zone gepubliceerd
- blocked: domein mag niet worden geregistreerd en niet worden gepubliceerd
De registry bepaalt de status van een domein. Een domeinnaam bestaat dus zonder registratie-gegevens in het registratiesysteem als dat domein geblokkeerd is voor registratie.
De registrant is bepalend voor de invulling van de overige gegevens: de registrant bepaalt welke registrar zijn domein beheert, van welke contacts gebruik wordt gemaakt, met welke validatieagent wordt samengewerkt en op welke nameservers de domeinnaam gehost zal worden. In het merendeel van de gevallen worden deze gegevens inherent bepaalt door de keuze van de registrar.De validatieagent is verantwoordelijk voor de gegevens bij de validatie-informatie.
Contact
De verschillende typen contacts:
- admin-c: algemeen contact voor de domeinnaam en de registratie (default is de registrant)
- tech-c: contact voor de nameservers bij de domeinnaam (beheerder van de nameservers)
Een contact kan een persoon, bedrijf of rol (zoals een afdeling of vertegenwoordiging) zijn. Een contact heeft een naam en contactgegevens (telefoon, fax, mailadres). Een telefoonnummer en mailadres zijn verplicht.
Validatie
Een domeinnaam is gevalideerd door een validatieagent. Die stelt vast dat het telefoonnummer waarop de
domeinnaam is gebaseerd in gebruik is bij de registrant.
De validatieagent signeert de validatie-informatie (telefoonnummer, validatiemethode, validatiedatum, verloopdatum) met een private key. De registry is in het bezit van de public key en kan daarmee de geldigheid van de signature vaststellen. Omdat de keys en de signatures bestaan uit lange stukken schijnbaar willekeurige karakters, worden deze in de modellen, gegevenstabellen en elementaire feitexpressies weergegeven als [signature] of [key].
Een voorbeeld van zo'n signature:
---- ymuKXs/srvIUjOO7xuIH4K7qcSSdI4eUwuXy6w5tWWR3xZ/XiygcLtKMi2IZIq0j wmFq7MEk+Xp8MN7Icawkqj1/1p0p4EwKKkIU64kAlQMFEDEp6pZEcVNogr/H7QEB jp4D/iblfiCzVTA5QhGeWOj1rRxWzohMvnngn29IJgdnN3zuQXB1/lbVV3zYciRH NyvpynfcTcgORHNpAIxXDaZ7sd48/v7hHLarcR5kxuY0T75XOTGOKTOlFvb4XmcY mQCNAzEpXjUAAAEEAKG4/V9oUSiDc9wIge6Bmg6erDGCLzmFyioAho8kDIJSrcmi F9qTdPq+fj726pgW1iSb0Y7syZn9Y2lgQm5HkPODfNi8eWyTFSxbr8ygosLRClTP xqHVhtInGrfZNLoSpv1LdWOme0yOpOQJnghdOMzKXpgf5g84vaUg6PHLopv5AAUR tCpSZWQgSGF0IFNvZnR3YXJlLCBJbmMuIDxyZWRoYXRAcmVkaGF0LmNvbT6JAFUD BRAxc0xcKO2uixUx6ZEBAQOfAfsGwmueeH3WcjngsAoZyremvyV3Q8C1YmY1EZC9 SWkQxdRKe7n2PY/WiA82Mvc+op1XGTkmqByvxM9Ax/dXh+peiQCVAwUQMXL7xiIS axFDcvLNAQH5PAP/TdAOyVcuDkXfOPjN/TIjqKRPRt7k6Fm/ameRvzSqB0fMVHEE 5iZKi55Ep1AkBJ3wX257hvduZ/9juKSJjQNuW/FxcHazPU+7yLZmf27xIq7E0ihW 8zz9JNFWSA9+8vlCMBYwdP1a+DzVdwjbJcnOu3/Z/aCY2lYi9U45PzmtU8iJAJUD BRAxU9GUGXO+IyM0cSUBAbWfA/9+lVfqcpFYkJIV4HuV5niVv7LW4ywxW/SftqCM lXDXdJdoDbrvLtVYIGWeGwJ6bES6CoQiQjiW7/WaC3BY9ZITQE4hWOPQADzOnZPQ fdkIIxuIUAUnU/YarasqvxCs5v/TygfWUTPLPSP+MqGqJcDF2UHXCiNAHrItse9M HZR2wSWSBteKezB5uK47A6uhwtvPokV0Owk9xPmBV+LPXkW4 ----
Registrar
Een registrar moet een bedrijf zijn dat binnen de EU gevestigd is. Als een bedrijf in Nederland is gevestigd, dan moeten daarbij ook de inschrijvingsgegevens in een bedrijven- of beroepen-register worden vermeld. De contacgegevens bij de registrar betreffen het aanspreekpunt voor ENUM-registraties van deze registrar. Een telefoonnummer en mailadres zijn minimaal verplicht.
Een registrar wordt gefactureerd op het opgegeven bankrekeningnummer. De tenaamstelling van dit rekeningnummer kan afwijken van de bedrijfsnaam of de contactgegevens. Een buitenlandse registrar heeft een bankrekening met een IBAN code (International Bank Account Number).
Validatieagent
Een validatieagent moet een bedrijf zijn dat binnen de EU gevestigd is. Als een bedrijf in Nederland is gevestigd, dan moeten daarbij ook de inschrijvingsgegevens in een bedrijven- of beroepen-register worden vermeld. De contactgegevens bij de validatieagent betreffen het aanspreekpunt voor ENUM-validaties van deze validatieagent. Een telefoonnummer en mailadres zijn minimaal verplicht.
Een validatieagent geeft een certificaat (public key) aan de registry waarmee door deze validatieagent uitgegeven validatietokens geverifieerd kunnen worden.
Een validatieagent meldt validatiemethoden aan bij de registry. Pas nadat deze geaccepteerd zijn, kan op basis van zo'n methode gevalideerd worden. De registry bepaalt de naam, omschrijving en status van een validatiemethode.
Handles
Handles worden binnen het registratiesysteem gebruikt om te refereren aan een registrar, validatieagent, registrant of contact. Een handle wordt door de registry toegekend en is uniek binnen het hele registratiesysteem.
De handles zijn opgebouwd uit:
- 2 of 3 karakters uit de naam
- een volgnummer
- het achtervoegsel "ENL"
Begrippenlijst
- Domein / Registratie / Delegatie
- Een domein is de unieke naam van een host op internet.
- Registratie van een domein is het contractueel en administratief koppelen van een registrant (en een aantal administratieve gegevens) aan de domeinnaam. Door registratie is de registrant bevoegd om de domeinnaam te gebruiken voor verwijzingen op het internet.
- Delegatie wil zeggen dat de domeinnaam is opgenomen in de zone van authoritative nameservers van het toplevel waaronder de domeinnaam valt en wordt doorverwezen naar eigen authoritative nameservers voor de domeinnaam en alle verwijzingen daaronder.
- TLD
- Top Level Domain
- Het laatste gedeelte (achter de punt) van een domeinnaam. Voor cs.ru.nl is het toplevel domein ".nl" en voor cam.ac.uk is dat ".uk".
- ENUM domeinen vallen onder een bijzonder toplevel (.arpa) en worden uitgegeven onder een subdomein daaronder (e164.arpa), waarbij voor iedere internationale toegangscode (e.164) een aparte delegatie wordt uitgegeven. Voor Nederland is dit 1.3.e164.arpa (want de internationale toegangscode is 31).
- Met een domeinnaam wordt over het algemeen een domeinnaam onder het TLD bedoeld, zoals "ru.nl" of "icanhascheezburger.com".
- gTLD
- ccTLD
- ENUM
- Electronic of E.164 NUMber mapping. Protocol voor het mappen van telefoonnummers naar binnen het DNS-bruikbare services. Dit protocol is beschreven in RFC 3761 van de IETF. Meer informatie over ENUM in Nederland is te vinden op de website van ENUM NL.
- e164 of E.164 [1]
- E.164 is een standaard van ITU waarin de internationale telecommunicatie nummerplannen gedefinieerd zijn.
- E.164-nummers hebben maximaal 15 cijfers en worden geschreven met een "+" aan het begin, gevolgd door de toegangscode van het land waartoe ze behoren. De "+" staat voor de internationale toegangscode. Om een (internationaal) E.164 telefoonnummer te bellen vanaf een vaste telefoonverbinding, moet eerst de internationale toegangscode gedraaid worden. Deze is per land verschillend. Voor Nederland is dit bijvoorbeeld "00".
- IETF / RFC
- Internet Engineering Task Force [2]
- Open organisatie die internet-standaarden ontwikkelt en promoot. De voorstellen voor deze standaarden worden gedaan middels RFC's (Request For Comments), die na een vastgesteld proces van discussie en aanpassingen door participerende werkgroepen, bij consensus tot standaarden worden verheven.
- Nederlands nummerplan
- Het overzicht van alle telefoonnummers en bestemmingen in Nederland, zoals uitgegeven en bijgehouden door het Ministerie van Economische zaken. Zie hierover hun website Nummerplannen.
- Geografische nummers
- Geografische nummers zijn telefoonnummers die gebonden zijn aan een vaste telefoonlijn en hebben een netnummer (kengetal) dat bij een regio hoort en aan die lokatie gebonden is. (Bijvoorbeeld "030" voor Utrecht en "0183" voor Arkel en omgeving.)
- De lengte van deze nummers is altijd 10 cijfers (nationaal, in e164-notatie 11 cijfers met een + ervoor).
- Niet-geografische nummers
- Hieronder vallen alle netnummers die niet gebonden zijn aan een geografische lokatie. Een aantal hiervan zijn gereserveerd voor speciale diensten of doeleinden.
- Bijvoorbeeld:
00 internationaal toegangsnummer 0444 europese routering 06 mobiele nummers en semafoondiensten 0676 internetproviders 0800 gratis informatienummers 082 virtual private networks 084, 087 persoonlijke-assistentdiensten 085, 091 plaatsonafhankelijk netnummer 088 bedrijfsnummers 0900, 0906, 0909 betaalde informatienummers
- Lengte: 10 cijfers voor alle netnummers, met uitzondering van:
0444 6 cijfers 0800, 090x 8 of 11 cijfers 082 onbepaald
- Nummers zonder netnummer
- Beginnen met "1" en zijn bedoeld voor speciale diensten, zoals bijvoorbeeld:
(lijst is niet limitatief) 112 alarmnummer 1233 voicemaildienst van telefonieleverancier 16xx carrier selectiedienst 18xy abonnee-informatiediensten (m.u.v. 1818)
- NB. Deze nummers zijn niet zonder meer internationaal aankiesbaar.
- Nummerblokken
- Hiermee worden blokken van opeenvolgende nummers bedoeld, die door één partij in gebruik zijn. Bijvoorbeeld in het geval van een reeks doorkiesnummers, waarbij alle medewerkers een eigen direct nummer hebben, dat herkenbaar is doordat het eerste deel van het nummer identiek is. Zo'n nummerblok bestaat uit opeenvolgende nummers en zorgt voor herkenbaarheid van een bedrijfstelefoonnummer. Bijvoorbeeld 012-345678, 012-345679, 012-345680.
- In het Nederlands nummerplan komen nummerblokken voor binnen de geografische nummers en de 088-bedrijfsnummers in de grootte van 10, 100, 1000 of 10.000 nummers.